Termiczna modernizacja budynku a wymiana komina

Chcę podzielić się z Państwem kilkoma spostrzeżeniami, dotyczącymi układu wewnętrznego „organizmu” naszego domu, którym jest komin.

Zwykle składa się on z przewodów: dymowego lub spalinowego i wentylacyjnych (minimum w kotłowni, garażu, kuchni i łazience). W omawianym domu wymieniono stolarkę okienną, zewnętrzną drzwiową oraz instalację c.o. Takie doszczelnienie domu przez zamontowanie bez udrożnienia wentylacji, może spowodować niekorzystne zmiany wewnątrz pomieszczeń. Dlatego tak ważnym i niemożliwym do pominięcia elementem w termicznej modernizacji budynku jest dobra wentylacja i szczelny komin.

Założone przez inwestora zmiany wymagały bliższego przyjrzenia się kominowi, po oględzinach stwierdzono, że komin jest zarysowany od posadzki piwnic, aż po czapkę kominiarską, przy czym stan komina ponad dachem jest zły. Ponadto stwierdzono, że przewodów wentylacyjnych jest za mało. Z tego względu inwestor zdecydował się, po konsultacji z fachowcami, na wymianę komina z ceglanego na współczesny system kominowy. W tym celu trzeba było rozebrać komin w zakresie niezbędnym (fot. 1) do wykonania nowych przewodów (fot. 2), łącznie z uzupełnieniem brakujących przewodów wentylacyjnych (fot. 4).

Wymiana komina

W przypadku wymiany komina, bez względu na zastosowany rodzaj materiału, należy pamiętać o tym, że:
1) Przed przystąpieniem do demontażu komina należy oczyścić komin z sadzy oraz podstemplować elementy konstrukcyjne, co do których mamy podejrzenie, że mogą się opierać na kominie.
2) Demontaż komina należy wykonać z zachowaniem przepisów BHP, przy pomocy fachowej brygady i specjalistycznego sprzętu.
3) Przed wykonaniem nowego komina sprawdzić należy stan ławy fundamentowej i izolacji.
4) W przypadku braku fundamentu pod kominem, należy wykonać nowy fundament i izolację przeciwwilgociową.
5) Należy wykonać nowe podłączenie pieca z kominem.
6) Komin winien być przy przejściu przez stropy wykonany jako wolno stojący, ponadto rura ceramiczna ustabilizowana, np. wełną (fot. 2).
7) W przypadku wstawiania systemu kominowego można rozpoczynać przewody wentylacyjne od poziomu kondygnacji, na której ma on być otwarty (włączony) (fot. 3).
8) Następnie należy zamontować kratki wentylacyjne, dopuszcza się doprowadzenie do odległości 3 m przewodu w poziomie za pomocą rury Spirol.
9) Należy pamiętać o tym, że ciąg kominowy będzie zakłócony przy niechlujnym wymurowaniu przewodu od wewnętrznej jego strony, np. przez pozostawienie klusków z zaprawy murarskiej i to bez względu na przyjęty materiał (oczywiście nie dotyczy to jedynie systemu z rur kwasoodpornych).
10) Na zestawionych przewodach kominowych (fot. 4), wentylacyjnych i dymowym (fot. 5) zakończenie komina z kształtki ceramicznej należy wykonać tak, aby rura ceramiczna nie była narażona na przemarzanie (fot. 6) i zawilgocenie przewodu w wyniku działania warunków atmosferycznych.
11) Komin winien mieć odpowiednią wysokość ponad dach, w zależności od rodzaju pokrycia dachowego i sąsiedniej zabudowy, oraz powinien być zakończony np. czapką kominową w postaci płyty żelbetowej, na której można dodatkowo wykonać obróbkę blacharską.
12. Ponadto komin można dodatkowo oblicować cegłą klinkierową w strefie narażonej na działanie warunków atmosferycznych.
13. Ostatnią czynnością związaną z wymianą komina jest naprawa wszystkich ubytków w stropach powstałych w wyniku prowadzonych prac, przy zachowaniu dylatacji w strefach przejścia przez stropy, oraz sprawdzenie przez kominiarza prawidłowości podłączeń urządzeń i sprawności wentylacji.

Problemy i ich efekty

Zanim zapadnie decyzja o wymianie komina, należy odpowiedzieć sobie na kilka pytań:

Wymieniać czy przemurować?

Wszystko zależy od stanu komina, przemurowanie daje efekt tylko w przypadku lokalnego zarysowania. Najlepiej poradzić się fachowca.
Czy zastosować cegłę, wkład ze stali kwasoodpornej, system ceramiczny, czy system kominowy z rurą ceramiczną?

Na podstawie własnych obserwacji i dostępnej literatury fachowej mogę powiedzieć, że:

• cegła – dobra, trwała na złączach i w ogóle, pracochłonne murowanie, wersja nie najtańsza;
• wkład ze stali kwasoodpornej – dobry, trwały przy zachowaniu kilku rygorów, trudny do wykonania przy zmianie trasy, wymaga ocieplenia, nie jest najtańszy;
• system ceramiczny – dobry, trwały, pracochłonny, ponieważ wymaga obmurowania cegłą lub betonem komórkowym, nie jest najdroższy;
• system kominowy z rurą ceramiczną – dobry, trwały, dziecinnie prosty i szybki w montażu, rura ceramiczna wymaga ocieplenia wełną w ścianie szczytowej i usztywnienia wełną lub keramzytem przy wysokości komina do kilku kondygnacji, nie jest najtańszy, ale tańszy od stali kwasoodpornej.

Czy można wymieniać komin etapami, przez kilka lat?
Nie. Co najwyżej dostawić, jeśli chcemy do istniejącego budynku wstawić kominek, którego wcześniej nie przewidziano.

Dlaczego trzeba zostawić przejście komina przez stropy?
Ponieważ komin podczas użytkowania instalacji pieca pracuje termicznie, dlatego nie może być narażony na trwałe związanie z elementem konstrukcyjnym przy przechodzeniu przez przeszkodę.

Czy przy ceramicznym przewodzie można pominąć izolację termiczną?
Tak, jeśli komin jest niski i znajduje się w środku budynku. Nie można tego zrobić, jeśli komin jest wysoki (fot. 2, 5 i 6) lub znajduje się w ścianie szczytowej.

Czy można dopasować trasę komina do kształtu przeszkód?
Tak (fot. 3), ale nieznacznie. Każde załamanie to zakłócenie sprawności ciągu kominowego.

Co zwiększa zagrożenie podwyższenia wilgotności pomieszczeń?
Słaba wentylacja, zbyt szczelne okna, niewydajne c.o., zła eksploatacja zarówno pomieszczeń, jak i okien.

Znajomość powyższych problemów wymiany komina daje Państwu pewien obraz zasad, zależnych od rodzaju materiału i późniejszej eksploatacji. Wskazówki te, mam nadzieję, powstrzymają prywatnego inwestora od niekiedy zbyt pochopnych decyzji wyboru „tańszych” rozwiązań w postaci napraw, nie rozwiązujących problemu.

mgr inż. Anna Ostańska